Tapu işlemlerinde temel alınan rayiç bedeller yeniden düzenlendi. Bu değişiklikle birlikte tapu harcı ödemeleri, geçmiş yıllara göre 10 katına kadar çıktı. Daha önce 20 bin TL ödenen işlemde artık 150–200 bin TL gibi rakamlar konuşuluyor. Konut piyasasında bu değişiklik şimdiden etkisini göstermeye başladı.
Alım-satım işlemlerinde toplamda %4 oranında uygulanan tapu harcı, artık çok daha yüksek tutarlarla tahsil ediliyor. Bunun nedeni, belediyeler tarafından belirlenen rayiç bedellerin yeni piyasa değerlerine çekilmesi. Bu artış yalnızca harçla sınırlı değil. Emlak vergisi gibi yıllık ödemeleri de artıracak şekilde yansıyor. Değişiklik tüm mülk sahiplerini doğrudan etkiliyor.
Tapu harcında artış satış kararlarını etkiliyor
500 bin TL üzerinden yapılan bir işlemde 20 bin TL harç ödeniyordu. Yeni değerlerle bu rakam 200 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Özellikle birden fazla mülke sahip olanlar için bu fark çarpıcı. Bazı satıcılar işlemi ertelemeyi tercih ediyor. Piyasa davranışları yeniden şekilleniyor.
Emlak vergisi kalemleri de büyüdü
Yıllık olarak belediyelere ödenen emlak vergileri de rayiç bedel üzerinden hesaplandığı için otomatik olarak yükseldi. Büyükşehirlerde bu fark daha da belirgin hâle geldi. Artışlar hane bütçelerini doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri ödeme planlarını revize etmek zorunda kalabilir. Artık her yıl binlerce lira daha fazla ödeme yapılacak.
Satış sürecinde yeni masraf kalemleri gündemde
Artan tapu harcı yükü dışında noter masrafı, ekspertiz ücreti ve harçlar da toplam maliyeti artırıyor. Bu durum özellikle alıcı tarafında bütçe sıkıntısı yaratıyor. Peşinat dengesini değiştiren bu kalemler kredi kullanımını da etkiliyor. Dolayısıyla konut edinmek daha maliyetli hâle geliyor. Bu da talep davranışlarını değiştiriyor.
Usulsüz beyan riskli hâle geldi
Satış bedelini düşük göstererek harçtan kaçınmaya çalışanların sayısı az değil. Ancak bu işlem vergi kaçırma suçu kapsamında değerlendiriliyor. Aradaki fark tespit edildiğinde cezalar hem satıcıya hem alıcıya uygulanıyor. Özellikle büyük şehirlerde tapu denetimleri sıkılaştı. Maliye çapraz kontrolleri artırdı.
