Avrupa Birliği’ne üyelik yolunda ilerleyen Moldova, yarın parlamento seçimleri için sandık başına gidiyor. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın olumsuz etkilediği ülkede, 4 yıl aradan sonra milletvekilleri yeniden belirlenecek.
Seçimde Batı yanlısı partilerle Rusya ile yakınlaşmayı savunan siyasi bloklar arasında kıyasıya bir mücadele yaşanması bekleniyor. Seçim sonucunda şekillenecek hükümet, ülkenin dış politika rotasını da belirleyecek.
3,3 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede, 1 milyondan fazlası yurt dışında oy kullanabilecek. 36 bölgede, Transdinyester ve Gagauz Özerk Yeri de dâhil olmak üzere toplam 2.274 sandık kuruldu. ABD ve Kanada gibi ülkelerde ise oy verme işlemi posta yoluyla gerçekleşecek.
Oy kullanma işlemi yerel saatle 07.00’de başlayacak, 21.00’de sona erecek. Seçimin geçerli sayılabilmesi için seçmenlerin en az üçte birinin sandığa gitmesi gerekiyor. Seçimde sandık çıkış anketi yapılmayacak.
BARAJLAR BELLİ
101 sandalyeli Moldova Parlamentosu için 14 parti, 4 siyasi blok ve 4 bağımsız aday yarışıyor. Partiler yüzde 5, koalisyonlar yüzde 7, bağımsız adaylar ise yüzde 2 barajını geçmeleri hâlinde parlamentoya girebilecek.
Anketler, Cumhurbaşkanı Maya Sandu’nun liderliğindeki Avrupa yanlısı PAS’ın birinci parti olacağını gösteriyor. PAS’ın oy oranı yüzde 49,6 olarak tahmin ediliyor. Rusya yanlısı “Vatansever” bloku ise yüzde 24,1 seviyelerinde.
Yolsuzlukla mücadeleyi öne çıkaran “Bizim” Partinin yüzde 9,2, Avrupa yanlısı “Alternativa” bloğunun ise yüzde 8,6 oy alması bekleniyor. Mevcut tabloya göre hiçbir partinin tek başına hükümet kurması mümkün görünmüyor, bu da koalisyon ihtimalini artırıyor.
PAS, Moldova’nın AB üyeliği hedefi doğrultusunda anayasada değişiklik için referandum düzenlemişti. Sandıktan “evet” çıkmış olsa da sonuç yüzde 50’yi çok az aşabildi.
Rusya’ya yakınlığıyla bilinen “Vatansever” bloku ise AB ile yapılan anlaşmaların Moldova’nın egemenliğini sınırladığını savunuyor. Blok, Moskova ve Avrasya Ekonomik Birliği ile daha yakın ilişkiler kurulmasını istiyor.
Başkent Kişinev Belediye Başkanı İon Çeban liderliğindeki “Alternativa” bloku AB yanlısı duruş sergilerken, “Bizim” Partinin lideri Renato Usatiy, yolsuzluk karşıtı söylemleriyle dikkat çekiyor.
TANSİYON YÜKSELDİ
Seçim süreci gergin geçti. Kişinev yönetimi, Moskova’yı seçimlere müdahale etmeye çalışmakla suçlayarak Rus gözlemcilerin ülkeye girişine izin vermedi. Buna karşılık Rusya, Moldova hükümetini muhalefeti baskı altına almakla itham etti.
Seçim öncesinde, Sırbistan’daki kamplarda Rusya tarafından eğitildikleri öne sürülen 70’ten fazla kişi gözaltına alındı.
Rusya yanlısı “Zafer” blokunun seçim başvurusu reddedildi. Listenin başında yer alan Gagauz Özerk Yeri Başkanı Yevgeniya Gutsul hakkında hapis cezası verildi.
Seçime iki gün kala, “Vatansever” blokundaki “Moldova’nın Kalbi” Partisinin faaliyetleri yasa dışı finansman gerekçesiyle durduruldu. “Büyük Moldova” Partisi de benzer nedenlerle listeden çıkarıldı.
Seçim atmosferini etkileyen bir gelişme de eski Demokrat Parti lideri Vladimir Plahotniuk’un Yunanistan’da yakalanarak Moldova’ya iade edilmesi oldu. Bu adımın, iktidardaki PAS’ın seçim şansını artırabileceği yorumları yapılıyor.
Moldova’da Temmuz 2021’de yapılan erken seçimleri PAS yüzde 52,8 oyla kazanmış ve tek başına iktidar olmuştu. Sosyalist ve Komünist partilerden oluşan BECS ise yüzde 27,17 oyla ikinci sırada kalmıştı.
