Eğilmez’in Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TÜİK verilerinden yararlanarak hazırladığı tablo, 2005 yılından bu yana devletin toplam nakit giderlerini, bu giderler içinde faiz ve faiz dışı harcamaların paylarını ortaya koydu.
Eğilmez’in aktardığına göre, 2005-2024 döneminde:
- Devletin toplam nakit giderleri 76 kat arttı.
- Faiz dışı giderler 100 kat artış gösterdi.
- Faiz giderleri ise 25 kat arttı.
Yazıda yer verilen verilere göre, bu dönemde faiz dışı giderlerdeki artışın, toplam harcamalardaki büyümenin ana kaynağı olduğu ifade edildi. Eğilmez, “Toplam giderleri asıl artıran kalemler faiz dışı giderler” ifadesini kullandı.
"KAMU HARCAMALARI FAİZ GİDERLERİNİ ARTIRIYOR"
Mahfi Eğilmez’e göre faiz giderlerinin artmasının nedenlerinden biri de faiz dışı kamu harcamalarının artması. Yazısında bu ilişkiye şu ifadelerle yer verdi:
“Faiz dışı kamu giderleri arttıkça, kamu açığı ve dolayısıyla kamu borçlanması artıyor. Kamu borçlanmasının artması faiz giderlerinin de ister istemez yükselmesine neden oluyor.”
Eğilmez, faiz giderlerinin artışında enflasyonun da önemli bir etken olduğunu belirtti. Yüksek enflasyonun, faiz oranlarını yüksek tuttuğunu ve dolayısıyla faiz giderlerinin yükseldiğini vurguladı.
"FAİZ KARŞITLIĞI KAMU İSRAFINI GÖRÜNMEZ KILIYOR"
Mahfi Eğilmez, faiz karşıtı siyasi söylemlerin, kamuoyunun dikkatini diğer alanlardaki harcamalardan uzaklaştırdığını ifade etti. Yazısında bu durumu şu şekilde değerlendirdi:
“Faiz karşıtlığı yaygın bir nefret odağı oluşturduğu için bu tür bir ortak lanetleme, faiz dışı giderlerin rahatlıkla artırılmasına olanak sağlıyor. Toplum, faizi lanetlerken, kamu kesiminin diğer alanlarda yarattığı büyük israfı ve faiz giderlerinin artmasındaki asıl nedenin bu diğer giderlerdeki artış olduğu gerçeğini gözden kaçırıyor.”
"DİYANET'İN HARCAMALARI BÜTÇEDEKİ DELİĞİ BÜYÜTÜYOR"
Yazıda doğrudan kurum ismi verilmemekle birlikte, devletin toplam harcamaları içindeki faiz dışı giderlerin artışında kamu kurumlarının genişleyen bütçelerinin rol oynadığına dikkat çekildi. Diyanet İşleri Başkanlığı gibi bazı kamu kurumlarının bütçeleri, son yıllarda birçok bakanlık ve üniversitenin bütçesini aşmıştı.
2024 bütçesinde Diyanet İşleri Başkanlığı’na ayrılan ödenek 91,8 milyar TL olarak belirlenmişti. Bu rakam, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı gibi birçok kurumu geride bıraktı.
"SORUN PARA DEĞİL, MALİYE POLİTİKASI"
Eğilmez, yazısının sonunda kamu harcamalarının kompozisyonuna dikkat çekerek, sorunların temelinde para politikasından çok maliye politikasının yattığını vurguladı.
“Amacımız faize güzelleme yapmak değil. Faiz giderleri düşürülmelidir ama grafiğe bakınca faiz giderlerinin oransal olarak faiz dışı giderlere göre fazla yüksek olmadığını görüyoruz. Buna karşın toplumun çoğunluğu, bütün sorunların kökeninde faiz giderlerinin yattığı inancını taşımaya devam ediyor.”
