Milenyumun başında 3 kat artan tüketici fiyatları, 2021’den sonra 6 kat yükseldi. 2000’lerde 3.2 kat artan kiralar ise 2021’den günümüze 14.4 kat artış gösterdi. Akbank Başekonomisti Çağrı Sarıkaya, 2000-2005 dönemindeki dezenflasyonist süreç ile 2021’den bugüne kadar geçen dönemde yaşanan fiyat değişimlerini inceledi.
‘EPEY ZAMAN ALIR’
Araştırmaya göre Türkiye’de 2000-2005 döneminde enflasyon yüzde 205 oranında artış gösterdi. Bu dönemde 2001 sonunda yüzde 68.5 olan tüketici enflasyonu, 2005’te ise yüzde 7.7’ye kadar indi. 2021-2026 döneminde ise enflasyon yüzde 500 oranında artış gösterdi. Araştırmada tüketici enflasyonun 2025 sonunda yüzde 29, 2026 sonunda yüzde 19 olacağı baz alındı. Milenyumun başında yüzde 205 olan enflasyon, 2020’li yıllarda yüzde 500 yükselirken, kiralardaki fark ise çok daha büyük oldu. 2000-2005 döneminde kiralar yüzde 223 oranında artarak enflasyona paralel bir seyir izledi. 2021’den sonra ise kiralardaki yüzde 1.343’lük artış, kiracıların ay sonunu getirmekte bile zorlanmasına neden oldu. Çağrı Sarıkaya, kiralardaki artışın ‘çok çarpıcı’ olduğunu söyleyerek “Maruz kalınan enflasyonun kompozisyonu da süresi de önemli. İki açıdan da mevcut dezenflasyonun hissedilir olması epey zaman alacak” dedi.
ENFLASYON HEDEFİ TUTMAZ
Araştırmadaki tahminlerde Merkez Bankası’nın tutması zor gözüken hedefleri baz alındı. Çağrı Sarıkaya, yıl sonunda enflasyonun yüzde 29’un altına inme ihtimalinin azaldığını belirtti. Marbaş Menkul Değerler’e göre ise eylülde aylık enflasyon yüzde 2.2, eğitim grubundaki artış yüzde 18 olacak. Yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 30.5 oldu.
