ABD’nin “uyuşturucuyla mücadele” bahanesiyle Latin Amerika’daki emperyalist savaş hazırlıklarına isim koymasının hemen ardından Meksika’da sokaklar karıştı. Başkent Meksiko’da binlerce kişi, sosyal demokrat hükümetin “güvenlik politikalarına” karşı sokağa indi. Göstericiler, küresel güneydeki adaletsizliklere isyanın başrolündeki “Z Kuşağı’nı” kılıf olarak kullanırken Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, protestoların “hükümete karşı yurtdışı destekli bir hareket” olduğunu söyledi.
Meksika’nın başkenti Meksiko’da binlerce kişi, Devlet Başkanı Sheinbaum hükümetinin güvenlik politikaları ve “ülkede organize suç örgütlerinin şiddet eylemlerinin önlenememesi” gerekçesiyle protesto düzenledi. Gençlerin öncülük ettiği iddia edilen protestolar, sağ muhalefet partilerine yakın daha yaşlı kesimlerin de desteğini aldı.
Protestocular, Bağımsızlık Anıtı’nda toplanarak Devlet Başkanı Sheinbaum’un ikamet ettiği ve çalışmalarını sürdürdüğü Ulusal Saray’a yürüdü. Ulusal Saray önündeki metal bariyerleri yıkmaya çalışan protestocular ile güvenlik güçleri arasında çatışma yaşandı. Meksiko City Güvenlik Şefi Pablo Vázquez, protestoların “bir grup kapüşonlu kişi şiddet olayları gerçekleştirmeye başlayana kadar protestoların barışçıl geçtiğini” belirtti. Vázquez, 100’ü polis olmak üzere 120 kişinin yaralandığını, 20 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
DIŞARIDAN DESTEKLİ
Devlet Başkanı Sheinbaum, gösterilerden önceki günlerde sağcı partileri Z Kuşağı hareketine sızmaya ve katılımı artırmak için sosyal medyada bot kullanmaya çalışmakla suçladı. Toplumsal hoşnutsuzluğun siyasi amaçlar için manipüle edildiğini belirten Sheinbaum, “Bu, hükümete karşı yurtdışı destekli bir hareket” dedi.
Bu süreçte bazı genç sosyal medya fenomenleri de protestolardan desteğini çektiğini açıklarken eski sağcı Devlet Başkanı Vicente Fox ve milyarder iş insanı Ricardo Salinas Pliego gibi isimler protestolara açık destek verdi.
Protesto, kendisini “Z Kuşağı Meksika” olarak adlandıran bir grup tarafından düzenlenirken, sosyal medyada dolaşan bir “manifestoda” grup, “partizan olmadığını ve şiddet, yolsuzluk ve güç istismarından bıkan Meksikalı gençliği temsil ettiğini” iddia etti.
‘Z KUŞAĞI’ KILIFI
Protestoya katılan bazı göstericiler de Nepal, Endonezya ve Madagaskar gibi Küresel Güney ülkelerindeki Z Kuşağı eylemlerinin sembolü haline gelen Japon anime dizisi One Piece’teki “Hasır Şapka Korsanları” bayrakları taşıdı. Batı basınında gösteriler, Küresel Güney’deki gençlerin isyanının bir parçası olarak gösterilse de Al Jazeera muhabiri Monica Cruz, Filistin’e destek gösterileriyle karşılaştırıldığında meydanlarda “çok az genç olduğunu” belirterek gösterilerin “inorganik” olarak tanımladı.
GÜVENLİK POLİTİKALARI
Protestolar, son dönemde yaşanan bir dizi yüksek profilli cinayetin yaşandığı Meksika’da huzursuzluk artarken ABD Başkanı Tump’ın Latin Amerika’da “kartellerle mücadele” bahanesiyle askeri müdahale tehditlerini artırdığı bir zamanda yaşandı.
Cinayetlerin en dikkat çekeni, Michoacan eyaletindeki Uruapan Belediye Başkanı Carlos Manzo’nun 1 Kasım’da suikasta kurban gitmesiydi. Manzo, ABD’ Başkanı Donald Trump’ın bölgedeki müttefiklerinden El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele’nin sert güvenlik politikalarına atıfla “Meksikalı Bukele” olarak anılıyordu.
Sheinbaum ve selefi Andreas Manuel Lopez Obrador’un partisi Morena’nın eski bir üyesi olan Manzo, Sheinbaum’a “uyuşturucu kartellerine karşı daha sert önlemler alması” çağrısı yapmıştı.
SHEINBAUM HEDEFTE
Ancak Sheinbaum 2006-2018'deki hükümetlerin sert politikalarının ülkedeki güvenlik krizini büyüttüğünü savunarak daha şiddetli operasyonların kartel sorununu çözmekten çok daha fazla kan dökülmesine yol açacağını savunuyordu.
Eylül 2025’te Trump, Kolombiya, Meksika ve Venezuela gibi önemli geçiş ülkelerini hedef alan bir kararname yayımladı ve askeri operasyonlar için büyük bütçeler tahsis etti. ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth ise emperyalist saldırganlığın ismini “Güney Mızrağı” koyduklarını belirterek “Batı yarımküre Amerika’nın arka bahçesidir ve biz onu koruyacağız” ifadelerini kullandı.
KUŞATMANIN PARÇASI
Venezuela kıyılarında benzeri görülmemiş bir askeri sığınak yaparak bölgeyi savaşa sürükleyen ve ABD’deki Trump yönetimi, Meksika'nın kartellerle mücadelede ilerleme kaydetmemesi durumunda ABD ordusunu devreye sokabileceği tehdidini savuruyor.
ABD’li yetkililere göre operasyon, kartellere yönelik olduğu gerekçesiyle drone saldırılarını ve belirli gruplar ile bireylere yönelik hareketleri kapsıyor. Operasyonda, ABD özel harekât güçleri ve CIA görevlilerinin, ABD istihbarat topluluğunun gizli operasyonlarını düzenleyen “Title 50” yetkisiyle görev alması planlanıyor.
TRUMP’TAN TEHDİT
Onaylanması hâlinde, yönetim operasyonu gizli tutmayı ve kamuoyuna duyurmamayı planlıyor. Bu yaklaşım, Venezuela yakınlarındaki uyuşturucu kaçakçılığı iddialarına yönelik son saldırılarla benzerlik taşıyor.
Trump, geçmiş on yıllarda bölgedeki sol iktidarlara yönelik birçok darbe ve suikastın arkasında bulunan Merkezi Haber Alma Teşkilatı’na (CIA) da Venezuela ve Latin Amerika’da “uyuşturucuyla mücadele” gerekçesiyle gizli operasyonlar düzenleme talimatı vermişti.
Meksika Devlet Başkanı Sheinbaum ise ABD’nin ülkesinde askeri operasyon yapmasının “kesinlikle söz konusu olmadığını” belirterek “Meksika’nın toprak bütünlüğüne saygı duyulması şartıyla işbirliği ve dayanışmaya açık olduklarını” söylemişti.
