Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 15 Temmuz 2025 tarihinden itibaren Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olup halen Bağ-Kur (4B) kapsamında tescili bulunmayan vatandaşlar için sigortalılık kaydının otomatik olarak yapılacağını açıkladı. Uygulama ile birlikte bu kişilere her ay 9036,91 TL prim borcu çıkarılacak. Borcun ödenmemesi halinde ise gecikme cezası ve faiz işleyecek.
65 YAŞ ÜSTÜ ÇİFTÇİLER İÇİN ÖNEMLİ UYARI
SGK uzmanı İsa Karakaş, özellikle 65 yaş ve üzeri çiftçilerin bu uygulamadan ciddi şekilde etkilendiğini belirtti. Bu yaş grubundaki kişilerin borçtan muaf tutulabilmesi için SGK’ya bizzat giderek dilekçe vermesi gerektiğini vurgulayan Karakaş, birçok vatandaşın bu yükümlülükten haberdar olmadığını söyledi. Başvuru yapılmaması hâlinde otomatik borçlandırma devreye giriyor.
Karakaş, hâlen binlerce kişinin uygulamadan habersiz olduğunu ifade ederek şu çözüm önerisini sundu:
"'65 yaş ve üzerinde olup tarımsal faaliyette bulunanlar, Kuruma başvurup yazılı talepte bulunmaları hâlinde 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olur' şeklinde basit bir düzenleme ile bu mesele kökünden çözülmüş olur."
SGK YURTDIŞI GÖREVLER İÇİN BELGE İSTİYOR
SGK’nın neden olduğu bir diğer mağduriyet ise yurtdışına geçici görevle gönderilen çalışanları ilgilendiriyor. Kurum, bu kişilerin emeklilik işlemlerinde yurtdışında görevli olduklarını belgelemelerini talep ediyor. Ancak hizmet sözleşmesi, görevlendirme yazısı, uçak bileti ya da otel faturası gibi belgeler zaman içinde kaybolabiliyor. Bu evraklar olmadan o dönemlerde ödenen primler emeklilik hesabına dahil edilmiyor.
EMEKLİLİKTE HAK KAYBI YAŞANIYOR
İşverenin vefatı, şirketin kapanması veya belgelerin zaman aşımına uğraması hâlinde ilgili dokümanlara ulaşmak imkânsız hale geliyor. Bu durum, sigortalının yurtdışı hizmet süresinin emekliliğe yansıtılamamasına neden oluyor ve ciddi hak kayıpları yaşanıyor.
SGK’YA E-DEVLET ÜZERİNDEN BİLDİRİM ÖNERİSİ
İsa Karakaş, bu mağduriyetlerin giderilmesi için şu önerileri sundu:
“SGK’nın bu uygulaması nedeniyle mağduriyetlerin bertaraf edilmesi için çözüm olarak Sosyal Güvenlik Mevzuatı kapsamında iş yeri kayıtları zaman aşımına uğrayan, işyeri prim borcu olmayan sigortalıların bildirimlerinin kabul edilmesi, ilerleyen dönemlerde bu mağduriyetlerin yaşanmaması için MPHB üzerinden ya da başka bir uygulama ile e-Devlet üzerinden yurtdışına görevli olarak gönderilen işçi için bir uygulama yapılması, iş yeri tarafından yurtdışına görevli olarak gönderilen kişiler için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapma zorunluluğu getirilmesi gibi öneriler sunulabilir.”
