Kahramanmaraş’ın Çoğulhan köyünde yıllardır işletilen Afşin-Elbistan A Termik Santralı’na iki ünite daha eklenmesine karşı Kahramanmaraş 4. İdare Mahkemesi’ne açılan davada bilirkişi raporu yayımlandı.
Cumhuriyet'ten Şeyda Öztürk'ün haberine göre; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen “Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) olumlu” kararına karşı açılan davada mahkemenin isteği üzerine heyet oluşturuldu. Alanında uzman sekiz profesör ve bir doçent tarafından hazırlanan raporda ek üniteler için hazırlanan ÇED raporunun yetersiz olduğu vurgulandı. Ayrıca orman mühendisliği ve ekolojik yapı değerlendirmesi yapıldığında da raporun olumlu görülemeyeceği belirtildi.
Uzmanlar, bölgede zemin etüt çalışmasının yapılmadığını ve tüm üniteler için ayrı ayrı taşıma gücü, emniyet gerilmesi ve oturma hesaplarının olmadığını aktardı.
‘ETKİ ÇALIŞMASI YOK’
Raporda, “Projenin su kaynakları açısından olası çevresel etkilerinin neler olabileceğinin değerlendirilmiş olduğu, bu kapsamda, proje alanı ve etki alanıyla bölgedeki diğer hidrojeolojik özellikleri ayrıntılı olarak anlatıldığı ancak su kaynakları ve linyit üretimi için yapılacak olan susuzlaştırmanın hidrojeolojik etkileri ile ilgili ayrıca hazırlanmış bir kümülatif etki araştırma çalışmasının bulunmadığı belirlenmiştir” ifadeleri kullanıldı.
‘HEPSİ AÇIKLANMAMIŞ’
Ayrıca bölgedeki toprak kalitesine de dikkat çeken heyet, “Yapılması planlanan ünitelerin tarım arazilerine mesafesinin sadece bir adet tarla referans alınarak 86 metre olarak belirtildiği, bu ifadeyle proje sahası çevresinde başka tarım arazisi yokmuş algısı oluşturduğu, proje sahası çevresinde ve alana komşu olan tarım arazilerine zarar vereceği düşünülen etmenlerin ve bu durumun engellenmesi için alınacak tüm tedbirlerin neler olduğunun açıklanmadığı sonucuna varılmıştır” dedi.
Heyet, “ÇED raporunda halk sağlığı risklerinin yeteri kadar değerlendirilmediği ve teknik sınırlara indirgemeci bir yaklaşım sergilendiği, hassas gruplar için ayrı risk analizinin olmadığı, özellikle fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan kimyasallar, partikül madde, ağır metaller, uzun vadeli solunum ve kalp hastalıkları yönünden risklerin yeterince değerlendirilmediği ve raporun mevcut haliyle halk sağlığını korumada yetersiz olduğu belirlenmiştir” dedi. Heyet projenin çevre, orman, ekoloji, ziraat, maden, jeoloji, halk sağlığı ve sosyolojik açıdan uygun olmadığını aktardı.
‘ERKEN ÖLÜME NEDEN OLUR’
Temiz Hava Hakkı Platformu, 688 MW’lık kapasite artırımı projesinin hava kirliliği, halk sağlığı ve ekonomi üzerindeki etkilerini hesapladı. Platform çalışmasında ek ünitelerin ilk işletme yılı olacağı tahmin edilen 2028’de, tahmini olarak 42 ölüme, 43 astım şikâyeti ile acil servis başvurusuna, 87 çocuğun astım hastası olmasına, 27 erken doğuma, 15 düşük doğum ağırlıklı doğuma ve 16.917 iş günü kaybına yol açacağı belirtildi.