Güncel

Türkiye’nin etrafı kuşatılıyor... Yunanistan-Kıbrıs-Suriye-Irak eksenli yeni model

Pentagon'un Karadeniz'den Ege'ye, Akdeniz'den Irak'a uzanan üs zinciri, Türkiye2nin etrafını çevreleyen ve Yunanistan'ın lehine yeni bir askeri kuşatma hattı oluşturuldu. ABD İncirlik merkezli geleneksel askeri varlığından, Yunanistan-Kıbrıs-Suriye-Irak eksenli yeni bir konuşlanma modeline kaydı.

Sözcü'de yer alan habere göre; ABD’nin Türkiye’deki askeri varlığı son 10 yılda belirgin biçimde azaldı. Soğuk Savaş döneminde 20’yi aşkın tesiste faaliyet gösteren Amerikan kuvvetleri, bugün fiilen İncirlik Hava Üssü ve Malatya Kürecik Radar Üssü ile sınırlı. Konya’daki 3. Jet Ana Üssü, tatbikatlarda AWACS’lara ev sahipliği yapıyor. İncirlik’teki ABD asker sayısı 2010’ların ortasında 5 bin civarındayken, 2025 itibarıyla 1500’ün altına düştü; birçok operasyonel birim Yunanistan’daki üslere kaydırıldı.

Kürecik’teki erken uyarı radarı hâlâ NATO sistemine entegre, ancak yalnızca 50 ABD personeli görevli. Washington’un son yıllarda İncirlik’i “sınırlı erişimli lojistik üs” statüsüne indirmesi, Türkiye’nin bağımsız savunma politikasıyla birleşince, Amerikan ordusunun ağırlık merkezinin artık Ankara’dan Yunanistan ve Doğu Akdeniz’e kaydığını gösteriyor. NATO’nun İzmir’de bir de Kara Komutanlığı merkezi var.

DEDEAĞAÇ LOJİSTİK ÜS

ABD, Yunanistan’da askeri üs ve tesis sayısını 11’e çıkardı. 2021’de genişletilen Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşması kapsamında Türkiye sınırına 40 km uzaklıktaki Dedeağaç Limanı ve üssüne 400’den fazla tank, zırhlı araç, 3 bin ekipman sevk edildi. Liman, NATO’nun güneydoğu kanadındaki Bulgaristan ve Romanya’ya giden askeri kargolar için bir lojistik merkeze dönüştü.

ABD’nin Girit’teki Suda Üssü, Amerikan donanmasının Akdeniz’deki en önemli ileri karakolu haline gelirken, Patriot füzeleri ve Aegis destroyerleriyle hava savunmayı güçlendirildi. Larisa Hava Üssü ise, Amerikan MQ-9 Reaper insansız hava araçlarının konuşlandırılması için modernize edildi.

Kıbrıs Rum Kesimi’nde Akrotiri ve Dikelya İngiliz üssü statüsünde olsa da, bu üslerde çoğu istihbarat subayı 129 Amerikan askeri görev yapıyor ve ABD hava unsurları konuşlandırılabiliyor. Mari (Tatlısu) Deniz Üssü, Fransız donanmasıyla ortak kullanılırken, ABD tarafından ikmal ve helikopter operasyonları için modernize ediliyor. Baf’taki Andreas Papandreou Hava Üssü, ABD’nin ileri keşif uçaklarının inişine uygun hale getiriliyor.

İSTİHBARAT ÜSSÜ KIBRIS

Troodos Elektronik Dinleme Üssü ve Ayios Nikolaos İstihbarat Üssü, ABD ve İngiliz ortaklığı. Larnaka’daki Cape Gata ise ABD-İsrail koordinasyonlu elektronik izleme yapıyor..

SURİYE VE IRAK'A DEVAM

Irak ve Suriye’deki askeri varlığı da sürüyor. Suriye’nin kuzeyinde ve doğusunda 900-1200 ABD askeri bulunuyor. Bunlar YPG/SDG kontrolündeki bölgelerde, Rümeylan, Haseke, Deyrizor ve El-Tanf üslerinde görev yapıyor. Irak’ta ise 2 bin ABD askeri var. Büyük kısmı Ayn el-Esad ve Erbil/Harir hava üslerinde bulunuyor.

KIBRIS RUM KESİMİ

Akrotiri Üssü (İngiliz)-RAF (Kraliyet Hava Kuvvetleri) komutasında; ABD’den 129 asker görev yapıyor. İnsansız hava araçları ve elektronik gözetleme sistemleriyle NATO operasyonlarına destek veriyor.

Dikelya Üssü (İngiliz)-İngiliz ve Amerikan ortak kullanımı; doğu Akdeniz’e yönelik radar, sinyal istihbaratı (SIGINT) ve iletişim merkezine ev sahipliği yapıyor.

Zygi/Mari (Tatlısu) Deniz Üssü-Fransız Donanması ile ortak kullanılıyor; ABD tarafından helikopter pisti, yakıt ve mühimmat depolama tesisleriyle genişletiliyor.

Andreas Papandreou Hava Üssü (Baf)-ABD Hava Kuvvetleri tarafından denetlenen altyapı çalışmalarıyla geniş gövdeli uçakların inişine uygun hale getirildi; keşif ve gözetleme uçakları için geçici konuşlanma noktası.

Troodos Elektronik Dinleme Üssü-ABD ve İngiltere’nin ortak sinyal istihbarat merkezi; Orta Doğu, Türkiye ve Doğu Akdeniz hattındaki elektronik haberleşmeleri izliyor.

Ayios Nikolaos Üssü (Larnaka)-ABD-İsrail iş birliğiyle işletilen ileri istihbarat tesisi; insansız hava araçları, radar ve veri toplama ağlarının merkezi.

Cape Gata İstihbarat Üssü -ABD’nin Akdeniz’deki dinleme ve gözetleme sistemlerinin parçası; İsrail ile koordineli elektronik istihbarat (ELINT) merkezi.

YUNANİSTAN'DAKİ ASKERİ VARLIK

Dedeağaç Limanı-Türkiye sınırına 40 km uzaklıkta; ABD’nin zırhlı birlik, tank ve mühimmat sevkiyatını yaptığı lojistik üs ve nakliye hattı.

Selanik / Nea Santa, Kilkis Üssü-NATO kara kuvvetlerinin eğitim merkezi; ABD birlikleriyle çok uluslu tatbikatların koordinasyon noktası.

Larisa Hava Üssü- ABD’ye ait MQ-9 Reaper İHA’ları konuşlu; Doğu Akdeniz, Karadeniz ve Ege’de keşif/gözetleme yapıyor.

Andravida Hava Üssü- F-16 uçaklarıyla NATO’nun “Tiger Meet” hava tatbikatlarına ev sahipliği yapıyor.

Araksos Hava Üssü- NATO’nun taktik nükleer silah deposu olarak biliniyor; ABD’nin B61 tipi bombalarına uyumlu altyapıya sahip.

Aktio Üssü-NATO’nun sistemleri (AWACS) için radar ve iletişim merkezi.

Atina Deniz Üssü / Salamis-ABD gemileri ve deniz uçaklarının ikmal üssü.

Suda Körfezi Üssü (Girit)-ABD Donanması’nın Akdeniz’deki ana üssü; destroyerler, denizaltılar ve Patriot sistemleri konuşlu.

Kasteli (Girit)-Yeni ABD-Yunan ortak hava üssü projesi; F-35 konuşlanması için hazırlıklar sürüyor.

Karpathos Adası-Yeni radar ve savunma tesisi olacak.

Kalimnos Adası-Deniz kuvvetlerine yönelik eğitim ve ikmal noktası olarak planlandı.

Siros Adası-ABD’nin Ege’deki onarım, bakım ve ikmal limanı olarak kullanılacak yeni tesis yatırımı.