Geçtiğimiz ay ABD’de federal yargıç William Alsup, yapay zeka girişimi Anthropic’e karşı açılan telif hakkı davasında kritik bir karara imza attı. Karara göre, dava yalnızca üç yazarın şikayetleriyle sınırlı kalmayacak; Anthropic’in “LibGen” gibi “gölge kütüphanelerden” indirdiği iddia edilen yaklaşık yedi milyon kitabın tüm yazarlarını kapsayabilecek.
Dava, Anthropic’in geliştirdiği Claude adlı yapay zeka sohbet botunun eğitilmesinde izinsiz kopyalanan eserlerin kullanıldığı iddiasına dayanıyor. Bu durum, şirketi potansiyel olarak yüz milyarlarca dolarlık tazminatla karşı karşıya bırakıyor.
ANTHROPIC: “SEKTÖRÜN GELECEĞİ TEHLİKEDE”
Anthropic ve sektör temsilcileri, kararın iptali için temyiz başvurusu yaptı. Şirket, bunun “tarihin en büyük telif hakkı toplu davası” olacağını savunarak, böyle bir yükün tüm yapay zeka endüstrisini “mali olarak yok edebileceğini” iddia etti. Başvuruda, “Bir bölge mahkemesinin hataları, Anthropic gibi dönüşüm sağlayan bir şirketin kaderini belirlememeli” ifadesine yer verildi.
Şirket, davacıların kimliğinin ve hak sahipliğinin net şekilde belirlenmesinin zor olduğunu, mahkemenin ise “katı bir analiz” yapmadan karar verdiğini savundu. Ayrıca, davanın büyüklüğü nedeniyle mahkemeye çıkmadan uzlaşmaya zorlanacaklarını öne sürdü.
Anthropic davası, OpenAI ve Meta gibi diğer devlerin de karşı karşıya olduğu benzer telif davaları arasında öne çıkıyor. Şirketler, eserlerin yapay zeka eğitimi için kullanılmasının “adil kullanım” kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Ancak yazar ve sanatçılar, bu durumun eserlerinin izinsiz ve ücretsiz biçimde sömürüldüğü anlamına geldiğini belirtiyor.
YAZARLAR ARASINDA GÖRÜŞ AYRILIĞI
İlginç bir şekilde, yazarları temsil eden bazı kuruluşlar da davanın mevcut şekline eleştirel yaklaştı. Authors Alliance ve Electronic Frontier Foundation, mahkemenin yedi milyon kitabı aynı kategoride değerlendirdiğini, eser sahiplerinin lisans durumları ve görüş farklılıklarının dikkate alınmadığını belirtti. Ayrıca, vefat etmiş yazarların ve birden fazla hak sahibine bölünmüş teliflerin nasıl ele alınacağı konusunda belirsizlikler olduğu vurgulandı.
Bu gelişme, yapay zekâ sektörünün geleceğini ve telif hakları konusundaki hukuki sınırları belirleyecek önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor.