Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 27 Aralık 2021 tarihinde yayımlayarak aynı gün 81 ilin valilikleri ile belediyelerine gönderdiği “sahipsiz ve tehlike arz eden hayvanlar” konulu genelge, Danıştay tarafından iptal edildi. Karar, hayvan hakları savunucuları tarafından önemli bir kazanım olarak değerlendirildi.
GENELGE TEPKİ ÇEKMİŞTİ
Söz konusu genelge, sokak hayvanlarının toplanarak barınaklara kapatılmasına ve doğal yaşam alanlarından koparılmasına yol açtığı gerekçesiyle yoğun eleştirilere neden olmuştu. Yaşam hakkı savunucuları, hayvanların çoğu zaman kötü koşullarda yaşamaya zorlandığını belirterek genelgenin hayvanları korumaktan çok, yaşam alanlarını daralttığını savunmuştu.
DANIŞTAY: HUKUKA AYKIRI
Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı tarafından açılan davayı inceleyen Danıştay 10. Dairesi, Bakanlık tarafından yayımlanan genelgenin hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Yüksek Mahkeme, idarenin bu düzenlemeyle yetki sınırlarını aştığına karar vererek genelgeyi iptal etti.
YETKİ AŞIMI VURGUSU
Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi üyesi avukat Sena Şengün, kararın önemine dikkat çekti. Şengün, “Bu genelgeyle idarenin yetki aşımı yaptığı ve hayvanların yaşam hakkına idari bir kararla müdahale edilemeyeceği Danıştay tarafından tescillendi” dedi.
GEÇ GELEN ADALET ELEŞTİRİSİ
Kararın geç verilmiş olmasına da dikkat çeken Şengün, “Hukuka aykırı bulunması elbette bir başarı ancak geç gelen adalet, adalet değildir. 2021’den bu yana bu genelgeye dayanılarak yapılan toplamalarda kaç hayvanın hayatını kaybettiğini düşünmek bile acı verici” ifadelerini kullandı.
Şengün, kararın ortaya koyduğu temel kazanımı ise şöyle özetledi: “İdarenin, kanunla düzenlenmesi gereken alanlarda tek taraflı ve keyfi genelgeler yayımlayamayacağı bir kez daha ortaya kondu. Bu, hukuk devleti ilkesinin gereğidir. İnsanların idarenin sınırlarını bilmesi ve hukuksuzluklara karşı ses çıkarması büyük önem taşıyor.”