Times, Türkiye’nin AB sınırında yer alan büyük ve kritik bir gelişmekte olan ekonomi olduğuna dikkat çekerek, IMF’nin satın alma gücü paritesine göre yaptığı tahminlerde Türkiye’nin 2025’te İtalya’yı geride bırakmasının beklendiğini yazdı. Buna karşın, 85 milyon nüfusa rağmen Türkiye’de yaşam standartlarının hâlâ İtalya’nın yaklaşık yüzde 70’i seviyesinde olduğu vurgulandı.
“GELENEKSEL FAİZ–ENFLASYON DENGESİNDEN UZAKLAŞILDI”
Analizde, merkez bankalarına yönelik uyarılar dikkat çekti. Türkiye'de son yıllarda geleneksel faiz–enflasyon ilişkisinin bozulduğu belirtilerek, “Ekonomi artık bir G7 üyesi kadar büyük olduğu için, yönetimi de daha geniş bir mercek altında incelenmeli” denildi.
Covid-19 öncesinden bu yana Türkiye’de beşinci merkez bankası başkanının göreve geldiği hatırlatılırken, bu dönemin “deneysel para politikalarıyla” anıldığı ifade edildi.
ERDOĞAN’IN FAİZ POLİTİKASI VE SONUÇLARI
Analizde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzun süre “düşük faizin enflasyonu düşüreceği” görüşünde ısrar ettiği ve yüksek faizi “sömürü aracı” olarak nitelendirdiği hatırlatıldı. Bu yaklaşımın sonucunda 2022’de resmi enflasyonun yüzde 85’i aştığı, aynı dönemde Avrupa ülkelerinde enflasyonun yüzde 10 civarında seyrettiği belirtildi.
Enflasyonun kalıcı şekilde yüzde 40’ın altına inmesinin ancak bu yıl mümkün olduğu ifade edildi.
2023 SONRASI KESKİN POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ
Times analizine göre Erdoğan, 2023 seçimlerinin ardından politika rotasını hızla değiştirdi ve “sıkı para politikasıyla enflasyonu tek haneye indirme” hedefini açıkladı. Seçim sonrası yeniden merkez bankası başkanı değiştirildi ve ekonomi yönetiminde ortodoks politikalara dönüş sinyali verildi.
TÜRKİYE’DE MERKEZ BANKASI BAŞKANI OLMAK ZOR
Haberde, Türkiye’de Merkez Bankası başkanlığı koltuğunun “son derece kırılgan” bir pozisyon olduğu vurgulandı. Görevdeki Başkan Fatih Karahan’ın, doktora derecesi ve New York Fed geçmişiyle ortodoks ekonomi çizgisinde olduğuna işaret edildi.
Karahan’ın son enflasyon raporunda “Sıkı para politikası kademeli olarak sonuç veriyor” sözlerini öne çıkardığı aktarıldı.
FİYATLAR BEŞ YILDA SEKİZ KAT ARTTI
Analizde, 2019’dan bu yana Türkiye’de fiyatların neredeyse sekiz kat arttığı hatırlatıldı.
ABD ve İngiltere’deki enflasyon tartışmalarına benzer söylemler kullanılsa da Türkiye’deki fiyat artış hızının çok daha yüksek olduğu ifade edildi.
Kasım ayı verilerine göre yıllık TÜFE’nin yüzde 32,9’dan yüzde 31’e düştüğü, ancak çekirdek fiyatlarda kayda değer bir yumuşama görülmediği vurgulandı.
“ENFLASYON HALA İNATÇI VE YÜKSEK”
Eski TCMB Başekonomisti Hakan Kara’nın görüşlerine de yer verilen analizde, kasım ayında çekirdek mal ve hizmet enflasyonunun yükseldiği belirtildi. Kara’ya göre ekonomi daha öngörülebilir hâle gelse de Merkez Bankası faiz indirimlerinde “fazla iyimser” davranıyor.
Piyasaların, yılın son toplantısında politika faizinin en az 1 puan daha indirileceğini beklediği aktarıldı.
