ABD Başkanı Donald Trump, dünyanın en büyük çip şirketi Nvidia'nın Çin'e en gelişmiş çiplerini satmasına karşı açıkça tavır koymasına rağmen bir yapay zeka şirketinin bu sorunu aşmayı başardığı ortaya çıktı.
Amerikan gazetesi Wall Street Journal'ın (WSJ) haberine göre Endonezya'nın başkenti Cakarta'daki bir veri merkezindeki 2300 Nvidia çipi, Çinli yapay zeka girişimi tarafından kullanılacak.
Gazete, çiplerin ABD'den Endonezya'ya ve oradan da söz konusu Çin şirketine nasıl ulaştığını adım adım anlattı. ABD'nin kara listesindeki Çinli şirketin yan kuruluşunun da dahil olduğu zincir şöyle işliyor:
ÇİPLER YAN KURULUŞA GİTTİ
Nvidia ABD'nin kara listesindeki Inspur gibi Çinli teknoloji şirketleriyle çalışamıyor. Ancak bu yaptırım listesine, Çinli şirketlerin ABD merkezli yan kuruluşları dahil edilmiyor.
Silikon Vadisi'nde bulunan ve Nvidia'yla da yakın bağlantıları olan Aivres, bu tarz kuruluşlardan biri. Aivres'in çatı şirketinin üçte biri, ABD tarafından 2023'te "ulusal güvenlik açısından" kara listeye alınan Inspur'a ait.
Nvidia ile bu yıl pek çok büyük etkinliği ortaklaşa düzenleyen Aivres zincirin ilk halkasını oluşturuyor.
ENDONEZYA'DA ALICI BULUNDU
Konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara göre Aivres, 2024'ün ortalarında Endonezya'nın büyük telekom şirketi Indosat Ooredoo Hutchison ile görüşmelere başladı.
Bu görüşmeler sonucunda Endonezyalı şirket, Aivres'ten 32 Nvidia GB200 sunucu rafını yaklaşık 100 milyon dolara satın aldı.
Her rafta 72 Blackwell çipi olduğunun belirtildiği haberde toplamda 2300 çipin Cakarta'daki veri merkezine ulaştığı aktarıldı. Bu çipler, büyük yapay zeka modelleri için gereken yüz binlerce çipe kıyasla küçük görünse de kritik önem taşıyor.
ÇİNLİ MÜŞTERİ DEVREYE GİRDİ
Indosat, çipleri bir müşteri garantisiyle satın aldı. Bu müşterinin de Şanghay merkezli yapay zeka girişimi INF Tech olduğu belirtiliyor. INF'in kurucusu Qi Yuan, prestijli Fudan Üniversitesi'nde yapay zeka enstitüsünü yöneten bir isim. Ayrıca Alibaba'nın ilk yapay zeka araştırmacıları arasında yer alıyor.
Pazarlık sürecinde Fudan temsilcileri rol alsa da sözleşmeyi imzalayan INF oldu.
FİNANS VE SAĞLIK AMAÇLI KULLANILACAK
WSJ'ye göre geçen ay itibariyle sunucular Endonezya'daki veri merkezine getirildi ve kurulumu başladı. INF'in bu çipleri finansal yapay zeka modelleri geliştirmek, bilimsel araştırmalar yapmak ve ilaç keşifleri için kullanmayı amaçladığı belirtiliyor.
INF, askeri amaçlı hiçbir çalışmada yer almadıklarını vurgulayarak ABD'nin ihracat kurallarına uyduklarını savunuyor.
UZMANLAR ŞÜPHEYLE YAKLAŞIYOR
İhracat kontrol kurallarına hakim hukukçular bu düzeneğin, Trump döneminde yürürlüğe sokulan ihracat kurallarına uyduğunu belirtiyor. Yine de uzmanlar bu tür yapıların Çin'in sivil-askeri bütünleşme stratejisi nedeniyle risk taşıyabileceğinin altını çiziyor.
Ayrıca Biden yönetiminin son günlerinde hazırlanan ve Endonezya gibi ülkeleri daha sıkı denetime sokmayı hedefleyen bir kuralın da Trump yönetimi tarafından uygulanmadığı belirtiliyor.
Nvidia yetkilileri, Trump yönetiminin vizyonunu desteklediklerini ifade ederek Biden yönetiminde getirilen kontrollere karşı çıkıyor.