Avrupa’nın önde gelen havacılık ve savunma şirketleri Airbus, Thales ve Leonardo, uydu üretim operasyonlarını birleştirmek için ön anlaşmaya vardı.
Birleşme planı, Avrupa uzay sanayiinde önemli bir konsolidasyon olarak görülüyor ve Elon Musk’ın düşük maliyetli alçak yörünge girişimi Starlink’e karşı stratejik bir adım niteliği taşıyor.
Reuters’ın aktardığı bilgilere göre, düzenleyici kurumların onayına tabi olacak birleşme kapsamında üç şirket, 2027’de faaliyete geçmesi planlanan yeni bir ortak girişim kuracak.
Yaklaşık 25 bin kişiye istihdam sağlaması öngörülen girişimin, 2024 tahminlerine göre yılda 6,5 milyar avro (7,58 milyar dolar) gelir elde etmesi bekleniyor.
Anlaşma şartlarına göre Airbus, yeni yapının yüzde 35’ine; Thales ve Leonardo ise yüzde 32,5’ine sahip olacak.
Ortak girişim, üç şirketin eşit söz hakkına dayalı bir yönetişim yapısıyla yönetilecek. Şirketlerin ortak açıklamasında, projenin “Avrupa’nın stratejik uzay alanında özerkliğini güvence altına almayı” amaçladığı vurgulandı.
‘PROJE BROMO’ MODELİ: MBDA ÖRNEĞİ ESAS ALINDI
Birleşme planı, MBDA adlı Avrupa füze üreticisinin yapısına benzer biçimde tasarlandı.
Airbus, Leonardo ve BAE Systems’ın ortak kontrolündeki MBDA modeli, “Proje Bromo” kod adıyla hayata geçirilecek bu yeni girişime de temel oluşturdu.
Avrupa’daki uydu üreticileri, bugüne kadar yüksek maliyetli jeostatik yörünge uydularına odaklanıyordu.
Ancak Starlink’in yükselişi, düşük maliyetli ve esnek alçak yörünge sistemleriyle bu alanda köklü bir dönüşüm yarattı.
Yeni girişimin, faaliyetlerinin başlamasından beş yıl sonra yıllık faaliyet gelirinde yüz milyonlarca avro düzeyinde sinerji yaratması bekleniyor.
Yeni oluşum, Thales ile Leonardo’nun ortak girişimleri olan Thales Alenia Space ve Telespazio’nun üretim ve hizmet faaliyetlerini, Airbus’ın uzay ve dijital birimlerini, ayrıca Leonardo ve Thales SESO’nun kalan uzay varlıklarını tek çatı altında toplayacak.
Avrupa uydu sanayisinde uzun süredir gündemde olan birleşme planı, yönetişim yapısı ve şirket değerlemeleri konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle yıllarca ertelenmişti.
Kaynaklar, üç şirket arasındaki ilişkilerin zaman zaman gerilse de ortak kontrol konusunda sağlanan uzlaşmanın anlaşmanın önünü açtığını belirtiyor.
ONAY SÜRECİ KRİTİK OLACAK
Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Avrupa Birliği rekabet kurumlarının onayı gerekiyor. Daha önce benzer birleşme girişimleri, ulusal çıkar kaygıları ve rekabet endişeleri nedeniyle engelle karşılaşmıştı.
Airbus, Thales ve Leonardo yetkilileri, yeni girişim kapsamında mevcut iş gücüne ilişkin bir kesinti planlanmadığını, ancak sendikalarla görüşmeler yapılacağını açıkladı.
Üç şirket, son yıllarda uzayla ilgili birimlerinde toplam 3 bin kişilik istihdam azaltımına gitmişti.
AVRUPA’NIN UZAYDAKİ STRATEJİK ÖZERKLİĞİ HEDEFTE
Birleşme, Avrupa’nın kritik uzay teknolojilerinde daha bağımsız hale gelme hedefinin parçası olarak değerlendiriliyor.
ABD ve Çin’in yeni nesil uzay altyapılarına milyarlarca dolar yatırım yaptığı bir dönemde Avrupa liderleri, sanayi konsolidasyonunu küresel rekabette varlık gösterebilmek için zorunlu bir adım olarak görüyor.