Türkiye'de yıllardır devam eden çift haneli enflasyon sorunu karşısında milyonlarca yurttaş, geçim sıkıntısı ile mücadele ediyor. DİSK’in 2022 yılı verilerine göre Türkiye’de çalışanların yüzde 37,5’i asgari ücret ya da daha düşük ücretlerle çalıştırıldı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda kritik üçüncü toplantı son anda belli oldu. 18 Aralık'ta ikinci toplantı yapılmış ardından üçüncü toplantı için tarih verilmemişti. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun üçüncü toplantısı bugün saat 18:00'de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda başladı.
Milyonlarca çalışanı doğrudan, tüm piyasayı ise dolaylı yoldan etkileyecek olan yeni asgari ücret için gözler üçüncü toplantıdaydı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan toplantı öncesi ilk TÜRK-İŞ'i ardından HAK-İŞ'i ziyaret etmiş sendikaların taleplerini komisyon masasına götüreceğini açıklamıştı.
Bakan Işıkhan 18 Aralık'ta yaptığı açıklamasında şunları kaydetti:
Benim istişare sürecini yönetmemdeki amaç işçi kesimi masada olmayabilir ancak ben Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak biraz önce Türk-İş’e giderek, Türk-İş masasını kurduk. Hak-İş’e giderek, Hak-İş masasını kurduk ve asgari ücret ile ilgili olarak 2 başkanın taleplerini ve geleceğe yönelik tekliflerini aldım
İşçi sendikalarımızdan aldığımız bu görüşleri Komisyon’da ben Çalışma Bakanı olarak diğer Komisyon üyelerimize bunları ifade edeceğim. Her dönem yaptığımız gibi 2026’da geçerli olacak ücretin hem enflasyona ezdirmeme ilkesine dikkat edeceğiz, işçilerimizin refahı ve satın alma gücünü koruyacak nitelikte olmasına dikkat ediyoruz.
SENDİKA NEDEN KATILMIYOR?
TÜRK-İŞ, 24 Aralık 2024'te "gerçek anlamda adil ve demokratik bir yapıya kavuşturulana kadar" komisyon çalışmalarına katılmayacağını duyurmuştu. İlk toplantıya tekliflerini içeren dosyayı teslim etti ancak katılmadı. TÜRK-İŞ'in, asgari ücret talebi 39 bin 525 lira oldu.
TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, ilk toplantı öncesinde, Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısına katılmama gerekçelerini içeren dosyayı Bakan Işıkhan'a teslim etmişti.
Ağar görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "TÜRK-İŞ, almış olduğu kararın arkasındadır ve 2026 yılı Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına katılmayacaktır. Asgari Ücret Tespit Komisyonunun üye sayıları ve yapısı tartışılabilir olmakla birlikte asgari ücretin seviyesini belirleyen esas unsur ekonomik göstergelerin gerçeğe uygun biçimde değerlendirilmesidir. Bu nedenle, üye sayılarındaki değişimlerden bağımsız olarak, ücret tespitinin ekonomik veri temelli yapılması zorunludur" ifadelerini kullanmıştı.
OLASI ZAM SENARYOLARI NELER?
Masadaki yüzdelik oranlara göre yeni asgari ücretin (net) ne kadar olacağına dair hesaplamalar ise şöyle şekillendi:
Yüzde 20 Zam: 26 bin 524 TL
Yüzde 25 Zam: 27 bin 630 TL
Yüzde 30 Zam: 28 bin 735 TL
Yüzde 35 Zam: 29 bin 840 TL
Yüzde 40 Zam: 30 bin 945 TL
İŞTE UZMAN İSİMDEN 3 AYRI SENARYO
Ekonomist Prof. Dr. Abdulkadir Develi, 3 kritik senaryoyu açıkladı. Prof. Dr. Develi, masadaki parametreleri ve beklentileri değerlendirerek üç farklı olasılık üzerinde durdu.
Enflasyonla mücadele programı ve "dezenflasyon" hedefi, zammın kaderini belirleyecek en önemli etken olarak görülüyor. 2026 yılı için hedeflenen enflasyonun yüzde 20'nin altında olması, hesapları karıştırıyor.
İşte uzman ismin çizdiği o tablo:
1. Senaryo (%20 Artış): "Enflasyona ezdirmeme" sınırında en düşük beklenti yüzde 20. Bu durumda asgari ücret 26 bin 525 TL oluyor. Ancak bu rakamın işçi tarafını memnun etmesi imkansız görünüyor.
2. Senaryo (%25 Artış - Yeniden Değerleme Oranı): Masadaki en güçlü göstergelerden biri yüzde 25'lik Yeniden Değerleme Oranı. Bu oran baz alındığında asgari ücret 27 bin 630 TL seviyesine çıkıyor. Bu senaryo, beklenen enflasyonun üzerinde olduğu için kısmi bir refah payı içeriyor.
3. Senaryo (%30 ve Üzeri): İşçi tarafının beklentisi yüzde 30-35 bandında. Ancak bu noktada işverenler, "yüksek maliyet işsizliği artırır" kartını masaya sürüyor.
MİLYONLARCA ÇALIŞANIN ALDIĞI MEVCUT ASGARİ ÜCRET NET 22 BİN 104 LİRA
Asgari ücret, halen bir işçi için aylık brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş, kesintiler düştüğünde net 22 bin 104 lira 67 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti bir işçi için 30 bin 621 lira 48 kuruş. Bunun 26 bin 5 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 4 bin 95 lira 87 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 520 lira 11 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
