2026 yılı için geçerli olacak asgari ücrete ilişkin tartışmalar, aralık ayı giderek yaklaşırken hararetlenmeye devam ediyor. ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley, 2026 için Türkiye’deki asgari ücrete yüzde 20-25 bandında, JP Morgan ise yüzde 20’lik bir zam önermiş durumda. Ekim 2025 tarihli yüzde 32.87’lik resmi yıllık enflasyon oranının bile altında kalacak söz konusu zam gerçeğe yansırsa bu, asgari ücretin yaklaşık 27 bin TL civarında belirleneceği anlamına geliyor. Yani asgari ücret, Türk-İş’in ekim 2025 tarihli açıkladığı açlık sınırı olan 28 bin 412 TL’nin bile altında kalmış olacak.
DİSK-AR’ın 2025 raporu, asgari ücretin yüzde 50 fazlası ve altında ücret alanların oranının 2002’de yüzde 49.2 iken, 2023’te yüzde 69.3’e çıktığını ortaya koyuyor. Yani asgari ücretin giderek “genel ücret” haline geldiği mevcut denklemde yapılacak zam, toplumun emeğiyle geçinen tüm kesimleri için hayati önemde. Asgari ücret zammından doğrudan etkileneceği halde kamuoyunda yeterince yer bulamayan kesimlerin başında ise MESEM’li öğrenciler geliyor.
9, 10 ve 11. sınıftaki “çırak”ların asgari ücretin üçte biri, 12. sınıftaki “kalfa”ların ise asgari ücretin yarısına denk ücretler aldığını biliyoruz. Dolayısıyla biz de asgari ücret tartışmalarına MESEM’li gençleri dahil edelim dedik. 2026 yılı için ne kadar zam beklediklerini, beklentilerinin yaşam koşullarına nasıl yansıyabileceğini, harcamalarındaki değişimleri ve hobilerine ne kadar erişebildiklerini konuştuk.
"BARİ AÇLIK SINIRINDA OLSUN"
Aylık 7 bin TL kazanan 10. Sınıf Öğrencisi Egehan anlatıyor: “Ailemden destek almadan ayın sonunu getiremiyorum. Yemektir, ulaşımdır derken elde bir şey kalmıyor. Beyaz eşya servisinde çalışıyorum, gelecekte de bu işimi sürdürmek ve dükkan açmak istediğim için her ay mutlaka bir gram altın biriktirmeye çalışıyorum. Başka türlü olmaz yoksa.”
Asgari ücretin en azından açlık sınırında belirlenmesi gerektiğini söyleyen Egehan’ın en büyük hobileri ise dövme sanatı ve motorlar. Hobilerine daha fazla zaman ayırabilmeyi diliyor.
Yağız da geçinmek için tek tatil günü olan pazar günlerinde de ek iş yapmak zorunda kalanlardan. Her hafta kargo paketleyip istiflemekten ibaret olan günlük işlere gittiğini söyleyen Yağız’ın, en kısa sürede bir motor edinip kuryeliğe başlama planı var. Etrafında kuryelik yapan çok fazla arkadaşının bulunduğunu, onların aktardıklarından yola çıkarak kuryeliği kendisi için bir çıkış yolu olarak gördüğünü belirtiyor.
Mete MESEM’e yeni kaydolmuş, aylık 11 bin TL geliri var. Yılın başına kıyasla harcamalarının büyük ölçüde arttığını söylüyor. En büyük hayali Avrupa’yı görmek. Aldığı ücretle hayalini gerçekleştirebileceğini düşünmese de ustalık belgesini aldıktan sonra biriktireceği paraya bel bağlıyor. Kendi ücreti aylık 20 bin TL civarında olursa epey rahatlayacağını söylemesine rağmen asgari ücretin en fazla 30 bin TL’ye yükseltileceği görüşünde. Elinden gelse uygulayacağını belirttiği tedbir ise çarpıcı: “Diyanete ayrılan bütçenin tamamını gençlere dağıtmak isterdim.”
"İLK İŞİM ÜCRETLERİ İYİLEŞTİRMEK OLUR"
Otomotiv dükkanında motosiklet tamiriyle uğraşan Ali ve Muhammet’le konuşuyoruz şimdi de. İkisi de harcamalarının, özellikle sigaraya ayırdıkları bütçenin epey artmasından yakınıyor. İkisi de büyük hayallere sahip. Gelecek planını tamamen ABD’ye gidip çalışmak üzerine kuran Ali: “Ben aylardır araştırıyorum ağabey. Adamlar sistemi kurmuş, okul sana iş ayarlıyor, ayda 6-7 bin dolar, kalacak yerini, yemeğini de karşılıyor. Hem orada arabalar da çok daha ucuz. Bir şekilde yolunu bulup gideceğim.”
Muhammet ise en büyük hayalinin e-sporcu olmak olduğunu söylüyor: “İleride kendimi e-spor müsabakalarında tanıtabilirsem oradan ilerlemeyi düşünüyorum. Kendime masaüstü bir set-up kurmak istiyorum. Sağlam olsun tabii, en az 60-70 bin lira harcamak gerekiyor. Şu an internet kafeye gidebiliyorum sadece.”
İkisi de asgari ücretin 70-90 bin TL bandında belirlenmesi gerektiğini ama en fazla 30 bin TL olacak şekilde zam yapacaklarını düşünüyor.
Konuştuğumuz neredeyse tüm MESEM’li öğrenciler, eğer iktidara gelirlerse düzeltecekleri ilk şeyin ne olacağı sorumuza “Ücretlerin iyileştirilmesi” yanıtını veriyorlar. İktidar ise kendisini buna mecbur bırakacak bir tepki örgütlenmediği takdirde asgari ücrete insanca yaşamaya yetecek bir zam yapmayacak gibi görünüyor.