Amerikan petrol şirketi Exxon Mobil ile Rusya’nın devlet enerji şirketi Rosneft, Exxon’un 2022’de kayıtlardan sildiği 4,6 milyar doları geri almasına olanak tanıyacak bir ön anlaşma imzaladı.
Reuters‘a konuşan konuya aşina iki kaynak, anlaşmanın hukuken bağlayıcı olmadığını ifade etti.
Bu adım, ABD ile Rusya arasındaki ticari ilişkilerin yeniden canlanması yönündeki ilk işaret olarak değerlendiriliyor.
Ancak kaynaklar, Moskova’nın barışçıl çözüm yolunda ilerleme kaydetmemesi ve ABD ile Avrupa Birliğinin Rusya’ya yönelik yaptırımları hafifletmemesi durumunda daha ileri gelişmelerin beklenmediğini belirtti.
Exxon sözcüsü Terry Wade konuyla ilgili yorum yapmazken, Rosneft geçen hafta Reuters‘a yaptığı açıklamada, Exxon ile Rusya’da bir işbirliği anlaşması imzalamadığını duyurmuştu.
ANLAŞMA HUKUKEN BAĞLAYICI DEĞİL
Yeni anlaşma, Exxon’un söz konusu 4,6 milyar doları geri kazanmasına yönelik müzakerelerin çerçevesini belirlese de hukuki bir bağlayıcılığı bulunmuyor.
Exxon, Nisan 2022’de Rusya’nın Pasifik kıyısındaki Sahalin-1 petrol ve gaz projesindeki yüzde 30 hissesinin değer kaybı nedeniyle 4,6 milyar dolarlık zararı kayıtlardan silmişti.
Geçen hafta çarşamba günü Exxon Genel Müdürü Darren Woods, Exxon ile Rosneft’in bir anlaşmaya varıp varmadığı sorusuna, konunun tazminatla ilgili olduğunu söylemiş ancak ayrıntı vermemişti.
GÖRÜŞMELERE TRUMP VE BİDEN YÖNETİMLERİ İZİN VERDİ
Reuters‘ın aktardığına göre, Exxon’un Rosneft ile görüşmelerine hem Donald Trump hem de eski Başkan Joe Biden yönetimleri tarafından izin verildi.
Exxon Genel Müdürü Darren Woods, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, tazminat konulu müzakerelerin 2023’ten beri devam ettiğini söyledi.
İki şirketin görüşmeleri, Washington ile Moskova temsilcilerinin Ukrayna savaşını ele aldığı temaslarda da gündeme geldi. Reuters‘ın ağustos ayındaki haberine göre, Trump o dönemde Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya gelerek Moskova’yı bir barış anlaşmasına ikna etmeye çalışmıştı.
Barış çabaları o zamandan beri durma noktasına gelse de Exxon ile Rosneft temaslarını sürdürdü. Kaynaklardan biri, anlaşmanın ağustos sonunda ya da eylül başında imzalandığını belirtti.
RUSYA’DAN İŞBİRLİĞİNİ GENİŞLETME SİNYALİ
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, geçen hafta Rus medyasına yaptığı açıklamada, ABD ile enerji alanında işbirliği tartışmalarını genişletmeye hazır olduklarını söyledi.
Ryabkov, “En belirgin örnek olarak Sahalin-1’i anabilirim. Bu alanda başlayan ve bilinen bir çalışma var. Ancak başka yönler de mevcut. Bu tartışmaları derinleştirmeye ve pratik işbirliğine açığız,” diye konuştu.
Sahalin Valisi Valeriy Limarenko da geçen haftalarda yaptığı bir açıklamada, Exxon’un Rusya’ya dönmesinin faydalı olacağını dile getirmişti.