Dünya

ABD ve Katar, AB’yi uyardı!

ABD ve Katar, AB’ye, bloğun yeni iklim ve insan hakları kurallarından geri adım atmaması halinde ticaret, yatırım ve enerji tedariklerinin zarar göreceği konusunda uyarıda bulundu. Washington ve Doha, Brüksel’in Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespiti Direktifi’nin (CSDDD) Avrupa ekonomisinin büyümesi, rekabet gücü ve dayanıklılığı için “varoluşsal bir tehdit” oluşturduğunu ve enerji güvenliğini tehlikeye atacağını savundu.

İki ülke, AB yasama organları tarafından cuma günü tartışmaya açılacak olan kuralların, Ukrayna savaşından sonra blok için can simidi haline gelen sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatlarına zarar vereceğini söyledi.

Financial Times’ın (FT) gördüğü, ABD ve Katar enerji bakanları tarafından imzalanan AB liderlerine yönelik ortak mektupta, “Bu, ülkelerimiz ve şirketlerimizin AB’ye LNG tedarikini sürdürmekle kalmayıp önemli ölçüde artırmak için çaba gösterdikleri kritik bir anda geliyor,” deniyor.

Mektupta, AB kurallarının, bloğun ve Başkan Donald Trump arasında temmuz ayında imzalanan ve AB ülkelerinin 2028 sonuna kadar 750 milyar dolarlık ABD enerjisi satın almayı taahhüt ettiği son ticaret anlaşmasına da zarar verebileceği belirtildi.

Mektup şu uyarıda bulunuyor:

“Doğrudan enerji güvenliği risklerinin ötesinde, CSDDD ayrıca AB’nin neredeyse tüm ortak ekonomilerinde ticareti ve yatırımları bozma tehdidi oluşturuyor. Uygulanması, mevcut ve gelecekteki yatırımları, istihdamı ve son ticaret anlaşmalarına uyumu tehlikeye atabilir.”

Bu müdahale, daha temiz enerjiye geçişi hızlandırmaya çalışan AB’deki dünyanın iki büyük fosil yakıt üreticisi ve tüketicisi arasında önemli bir kopuşa işaret ediyor.

AB, gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 16’sını ABD’den, yüzde 4’ünü ise Katar’dan karşılıyor.

Pazartesi günü, Avrupa enerji bakanları, Rusya’dan satın alınan gazın geri kalan yüzde 19’unu 2027 sonuna kadar aşamalı olarak kaldırmaya karar verdi, bu da bloğun alternatiflere ihtiyaç duymasına neden oldu.

Durum tespiti yasası 2027’den itibaren aşamalı olarak yürürlüğe girecek ve AB üyeleri, tedarik zincirleri çevreye veya insan haklarına zarar veren şirketlere küresel cirolarının yüzde 5’ine kadar para cezası verebilecek.

AB ülkeleri ve Avrupa Parlamentosu, bu hafta içinde yasanın olası revizyonları konusunda müzakerelere başlamayı planlıyor.

Yasa, mevcut haliyle, blok içinde 450 milyon avrodan fazla net ciroya sahip AB dışı şirketlere uygulanacak.

Müzakereler, endüstri ve hükümetler tarafından bir lobi dalgası başlattı. ABD, yasanın sınır ötesi kapsamının şirketlerini davalara maruz bırakabileceğini savunuyor. Trump, yönetiminin “tarife dışı ticaret engelleri” oluşturmakla suçladığı ülkelere gümrük vergileri uygulamakla tehdit etti.

ABD Enerji Bakanı Chris Wright geçen ay FT’ye verdiği demeçte, AB iklim kurallarının ABD-AB ticaret ilişkilerini bozabileceğini söyledi. Geçen hafta Katar Enerji Bakanı Saad al-Kaabi de Reuters’a yaptığı açıklamada, kendisinin başında bulunduğu LNG devi QatarEnergy’nin, bloğun sürdürülebilirlik kurallarında daha fazla değişiklik yapılmadan Avrupa’da iş yapamayacağını söylemişti.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da dahil olmak üzere bazı Avrupa devlet başkanları da durum tespiti kurallarının rafa kaldırılmasını talep etti.

ABD’li petrol ve gaz şirketleri, işletmelerin Paris iklim anlaşmasına uygun olarak sera gazı emisyonlarını nasıl azaltacaklarını özetleyen planlar sunmalarını gerektiren direktife karşı çıktı.

Wright ve Kaabi’nin ortak mektubunda, AB ve üye devletlerin, direktifin sınır ötesi etkisi, cezalar, hukuki sorumluluklar ve enerji geçiş planları dahil olmak üzere direktifle ilgili “meşru endişelerini” gidermek için hızlı bir şekilde harekete geçmeleri gerektiği belirtildi.

Mektup, “AB liderlerini, CSDDD’deki bu kritik hükümleri ele almak için ABD ve Katar dahil olmak üzere küresel ortaklarınızla yeniden anlamlı bir diyalog başlatarak acil ve kararlı adımlar atmaya çağırıyoruz,” diyor.