4 bin otele mühür: Turizmde yaz sezonu kaosla açıldı

Yaz sezonu ülke genelinde 4 bin otelin kapısına mühür vurulmasıyla açıldı. Turistler valizleriyle sokakta işletmeciler borçla baş başa kaldı. Hükümetin belge krizi, turizmin umut olmaktan çıkmasına neden oluyor.

Kurban Bayramı ve yaz tatili öncesinde Türkiye genelinde 4 bini aşkın otel mühürlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın “turizm işletme belgesi” olmayan tesisleri kapatması, tatilcileri sokakta, turizm yatırımcısını ise borçla baş başa bıraktı. Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği uygulamanın sürmesi, ekonomik krizle boğuşan sektör için yıkıma dönüştü.

2021 yılında yapılan yasal değişiklikle tüm konaklama tesislerine “turizm işletme belgesi” alma zorunluluğu getirildi. Belediyeden ruhsat almış olsa bile, Bakanlık onayı olmayan tesisler mühürlenmeye başlandı. Ancak belge alma süreci, Bakanlıkta görevli az sayıdaki personel nedeniyle tıkanmış durumda. Yüzlerce tesis, denetim sırasını beklerken sezonu kaçırdı. Uluslararası Yatırım Uzmanı ve Avukat Abide Gülel Saral, “Açılışı yapılmayan her otel, hem istihdam hem de döviz kaybı demek. Ekonomik krizin turizm eliyle hafifletileceği umudu tamamen çöktü” diyerek tabloyu özetledi.

Anayasa Mahkemesi, 17 Ekim 2024 tarihli kararında, turizm işletme belgesi bulunmayan otellerin kapatılmasını öngören maddenin “teşebbüs özgürlüğüne aykırı” olduğuna hükmetti. Bakanlığa yasanın yeniden düzenlenmesi için 9 ay süre verildi. Ancak bu süre içinde uygulama durdurulmadı; aksine, denetimler sıklaştırıldı, mühürlemeler hızlandı.

Belge eksikliği nedeniyle kapatılan oteller için yargı yolu açık. Abide Gülel Saral’ın avukatlığını üstlendiği bir işletme, idare mahkemesine başvurduktan sonra yürütmeyi durdurma kararı aldı. “Telafisi mümkün olmayan zararlar oluşacağı” gerekçesiyle mührün kaldırılması, sektörde benzer durumda olan işletmelere emsal teşkil ediyor. Ancak bu yola başvurmak için hem zaman hem hukuki donanım gerekiyor. Özellikle küçük işletmeler, yargı sürecine erişmekte zorluk yaşıyor.

Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (BOYD) Onursal Kurucu Başkanı Serdar Karcılıoğlu yaşanan krize tepki gösterdi. Karcılıoğlu, “Bu kriz masa başında alınan beceriksiz kararların ürünü. Şu an mühürlenen 4 bin otelin ancak 200’ü belgeyi alır da açılabilir. Diğerleri ya kaçak açılacak ya da kapalı kalacak. Vatandaş da mağdur olacak. Bakanlık hâlâ ‘Çalışma yapıyoruz’ diyor ama bu sezon da şimdiden kaybedildi” diye konuştu. Karcılıoğlu, geçen yıl da kötü bir sezon geçirildiğini, bu yazın ise çok daha kötü geçeceğini belirterek, kamu otoritesine "derhal ortak çözüm masası kurulmalı" çağrısında bulundu.

Cem Küçük televizyonda söyledi: İBB’ye son operasyon hangi iştirake

İçeriği Görüntüle

Mühürlenen otellerin konuklarına para iadesi yapma yükümlülüğü yasal olarak bulunmuyor. Turizm işletme belgesi bulunmayan oteller, genellikle acente platformlarında yer almadığından acentelerden yapılan rezervasyonlarda acentenin müşteriyi eşdeğer bir tesise yerleştirmesi zorunlu. Ancak doğrudan otelin kendi internet sitesi ya da çağrı merkezi üzerinden rezervasyon yapılıyorsa, tüketicinin mutlaka otelin turizm işletme belgesinin geçerliliğini yazılı olarak talep etmesi gerekiyor. Tüketici mağduriyetlerinin önüne geçmek için hukukçular tatilcilere şu uyarılarda bulunuyor: